İkinci Şanslar (9786256663428)

Oyun oynamayı bilenlerin bildiği bir sır vardır: Her oyun, oyuncunun yenilgi ihtimalini, koşullardan bağımsız olarak, kendi içinde taşır. Çünkü oyunun başı da sonu da daima şansa bağlıdır. İlk şans ailedir- daha doğrusu, insanın içine fırlatıldığı çevreyle kurduğu ilişkilerden neşet eden zoraki oyundur. İkinci şans ise kaybın ve yenilginin telafisini; geçmişe ve geleceğe eş zamanlı duyulan bir özlemin doyumunu içerir. İkinci Şanslar’ın anlattığı hikâyenin sahiden başladığı nokta burasıdır: Dünyamız neredeyse bütünüyle ikinci şanslardan örülmüş gibidir. Phillips ve Greenblatt ikinci şansı bu şekilde kavramsallaştırabilmek için Shakespeare edebiyatından ve Freudcu psikanaliz geleneğinden yararlanır.
Shakespeare birinci ve ikinci şansların yazarıdır: Komedyalarında mucizevi bir imkânın gerçekliğini, ilk şansa geri dönüşün yine şansa bağlanan şarkısını söylerken; tragedyalarında ise insanın hem birinci hem de ikinci şanslarını yitirmesinin ibret verici hikayesini anlatır. Freud ve takipçileri düşünce sahnesine tam da buradan giriş yapar: Çocuk gelişimi başlı başına birbirini takip eden ikinci şanslardan ibaret değil midir? Sonsuzluğun uzamında kaç kez çınlarsa çınlasın, yeniden denemek daima ikinci şans gibi hissettirmeyecek midir? Acaba başına ne gelir de insan kendi ikinci şanslarına düşman kesilir?
Ama işte iyi oyuncunun bildiği sır da budur zaten: Marifet oynamakta değil, her seferinde oyuna geri dönebilecek gücü bulabilmektedir.