Akışkan Modern Dünyada Yönetim

Zygmunt Bauman’ın “akışkan modernlik” olarak tanımladığı içinde yaşadığımız çağ, her alanda muazzam belirsizliklerle karakterize olur. Bunun en önemli neticelerinden biri, bireylerin referans alabilecekleri yerleşik toplumsal yapı, kurum ve örgütlerden mahrum kalmasıdır. Böylesi bir belirsizlik hali, yönetim kuramından ve onun denetim ve öngörülebilirlik gibi vaatlerinden önemli ölçüde ayrışır. Dahası akışkan modernlik çağında “yönetim”, ait olduğu profesyonel alanın sınırlarını çoktan aşıp özel hayatın neredeyse tüm alanlarını kuşatır hale gelmiştir. Akışkan modernliğin öngörülemezliği ile yönetimin vaat ettiği denetim arasındaki karşıtlık, ister istemez bazı soruları akla getirir: Yönetsel pratik, akışkan modernliğin olumsuz etkilerinin önüne geçebilir mi? Akışkan modernliğin şu an içinde bulunduğu dehşet verici durumun sorumlusu, hayatımızın her alanında yönetime duyduğumuz sarsılmaz inanç olabilir mi? Eğer öyleyse, yönetime olan yaklaşımımızı değiştirebilir miyiz? Örgüt ve yönetim bilimciler Jerzy Kociatkiewicz ile Monika Kostera, mimar ve kentsel çalışmalar uzmanı Irena Bauman ve çağımızın en önemli sosyologlarından Zygmunt Bauman bireycilik, tüketim kültürü, toplumsal eşitsizlikler ve iklim değişikliğinin belirleyici olduğu bu “fetret devri”ndeki başlıca sorunların çözümünde “yönetim” kavramının oynadığı merkezi rolü, heterotopya, mezo-düzey örgütlenme, yöneticisiz yönetimler, üretken tüketicilik gibi ufuk açıcı kavramlar ışığında tartışmaya açıyorlar. ZYGMUNT BAUMAN Dünyanın en önemli sosyologları arasında gösterilen Zygmunt Bauman, 1925 yılında Polonya’nın Poz-nań kentinde dünyaya geldi. Almanya’nın Polonya’yı işgal ettiği 1939 yılında, ailesiyle birlikte Sovyetler Birliği’ne kaçan Bauman, II. Dünya Savaşı’nda Sovyet komutası altındaki Polonya askerî birliğinde savaştı. Savaştan sonra Polonya’ya döndü ve Varşova Üniversite’nde sosyoloji ve felsefe eğitimi aldı. Aynı üniversitede sosyoloji profesörü olarak çalışmaya başladı. 1968 yılında Yahudi karşıtı bir kampanya neticesinde üniversitedeki işinden olan Bauman, ülkesini terk edip İsrail’e gitti. Tel Aviv ve Hayfa’da kısa bir süre ders verdikten sonra, 1970 yılında Leeds Üniversitesi’nden gelen teklifi kabul ederek İngiltere’ye taşındı. 1990 yılında aynı üniversiteden emekli oldu. 1989 yılında Avrupa Amalfi Ödülü’ne, 1998 yılında Theodor W. Adorno Ödülü’ne ve 2010 yılında iletişim ve beşerî bilimler dalında Asturias Prensliği Ödülü’ne layık görüldü. Oldukça üretken ve uzun bir yaşam süren Bauman, 2017 yılında hayatını kaybettiğinde, ardında 57 kitap ve yüzün üzerinde makale bıraktı. Kariyeri boyunca, sınıflar ve toplumsal çatışmalardan modernizm ve rasyonaliteye, postmodernizm ve tüketim toplumundan küreselleşme ve sanata çok geniş bir düşünsel yelpazede kalem oynatan Bauman’ın dilimize çevrilmiş en bilinen kitaplarından bazıları şunlardır: Modernite ve Holocaust (Versus, çev. Süha Sertabiboğlu, 1997); Akışkan Modernlik (Can, çev. Sinan Okan Çavuş, 2017); Modernlik ve Müphemlik (Ayrıntı, çev. İsmail Türkmen, 2003); Postmodernlik ve Hoşnutsuzlukları (Ayrıntı, çev. İsmail Türkmen, 2000); Küreselleşme: Toplumsal Sonuçları (Ayrıntı, çev. Abdullah Yılmaz, 1999); Bireyselleşmiş Toplum (Ayrıntı, çev. Yavuz Alogan, 2005); Iskarta Hayatlar: Modernite ve Safraları (Can, çev. Osman Yener, 2018); Kapımızdaki Yabancılar (Ayrıntı, çev. Emre Barca, 2018). IRENA BAUMAN Zygmunt Bauman’ın üç kızından biri olarak 1955 yılında Varşova’da dünyaya gelen İrena Bauman mimar ve kentsel tasarım uzmanıdır. Kurucu ortaklarından olduğu Bauman-Lyons Mimarlık Ofisi’nde verdiği danışmanlık hizmetlerinin yanı sıra, Ar-Ge üretiminde uzmanlaşmış MassBespoke Ltd. ile toplum yararına çalışan Leeds Love It Share şirketlerinin müdürü olarak görev yapmaktadır. Sheffield Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde dersler veren Bauman’ın uzmanlık alanları arasında iklim değişikliğine duyarlı kentsel dönüşüm projeleri, imar planları, pazar kasabaları ve mahallelerin kalkınma stratejileri yer alır. 2010 yılından beri Kraliyet Sanat Akademisi üyesidir. Yayımlanan kitapları: How to Be a Happy Architect (Black Dog, 2008); Retrofitting Neighbourhoods: Designing for Resilience (RIBA Publishing, 2016). JERZY KOCIATKIEWICZ 1975 yılında Varşova’da doğan Jerzy Kociatkiewicz, Polonya Bilimler Akademisi’nde sosyoloji alanında doktorasını tamamladıktan sonra, 2006-2019 yılları arasında Växjö, Essex ve Sheffield üniversitelerin-de örgüt ve yönetim bilimleri ile pazarlama gibi alanlarda dersler vermiştir. 2019 yılından beri Institut Mines-Tèlècom Business School’da öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Akademik ilgi alanları arasında örgütlenmenin gündelik pratiği, yüksek teknolojili işyerlerinin sosyal inşası, anlatısallık, ör-gütsel alan ve sembolizm, örgüt kuramı ve pazarlama çalışmaları gibi konular yer alır. Yayımlanan kitapları: Dariusz Jemielniak ile birlikte derlediği Management Practices in High-Tech Environments (Hershey, 2008) ve Handbook of Research on Knowledge-Intensive Organizations (Hershey, 2009); Mo-nika Kostera ile birlikte derlediği Liquid Organization: Zygmunt Bauman and Organization Theory (Routledge, 2014). MONIKA KOSTERA 1963 Varşova doğumlu Monika Kostera, Polonyalı bir yönetim sosyoloğudur. 1990 yılında Varşova Üniversitesi Yönetim Bilimleri Fakültesi’nde doktorasını tamamladıktan sonra, Leon Koźmiński Akademisi’nde dersler vermeye başlamıştır. Yönetim bilimleri haricinde, iktisat ve beşerî bilimler alanlarında da kadrolu öğretim üyesidir. Lehçe ve İngilizce dillerinde elliden fazla kitap yazıp derlemiş, makaleleri Organization Studies, Journal of Organizational Behavior, Human Relations ve British Journal of Management gibi dergilerde yayımlanmıştır. Geçmiş çalışmalarında örgüt kültürü, geçiş ekonomisi kuramındaki yönetsel değişiklikler ve eleştirel yönetim bilimleri gibi konulara eğilen Kostera’nın güncel akademik ilgi alanları arasında düş gücü ve örgütlenme, işin yabancılaşması, örgütsel etnografya ve örgütsel arketipler yer almaktadır. Yayımlanan kitaplarından bazıları: Organizational Ethnography: Methods and Inspirations (Studentlitteratur, 2007); Organizations and Archetypes (Edward Elgar, 2013); Occupy Management! (Routledge,2014). Kullanılan Reklam Mecraları: Sosyal Medya ve Gazete/Dergiler